สปุตนิก 1 ภาษารัสเซีย จะเขียนว่า Спутник-1 เป็นดาวเทียมดวงแรกของโลก ที่ถูกสร้างขึ้นมาจาก สหภาพโซเวียต ได้ทำการส่งดาวเทียมสปุตนิกขึ้นสู่วงโคจรโลกในวันที่ 4 ตุลาคม ค.ศ.1957 ซึ่งโคจรสามสัปดาห์ก่อนที่แบตเตอรีจะเสียหายอย่างเงียบ ๆ และตกลงสู่ชั้นบรรยากาศในอีกสองเดือนต่อมา สปุตนิก 1 มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 58 ซม. (23 นิ้ว) มีเสาอากาศวิทยุภายนอก 4 เสาเพื่อกระจายคลื่นวิทยุ สัญญาณวิทยุสามารถตรวจจับได้โดยนักวิทยุสมัครเล่น และระยะเอียง 65 องศาและระยะเวลาของวงโคจรของมันทำให้เส้นทางการบินครอบคลุมพื้นที่ทั้งโลก ความสำเร็จที่น่าแปลกใจนี้ได้ทำให้เกิดวิกฤติการณ์สปุตนิกในหมู่ชาวอเมริกัน และทำให้การแข่งขันด้านอวกาศเป็นส่วนหนึ่งของสงครามเย็น การเปิดตัวนี้นำมาซึ่งการพัฒนาด้านการเมือง, การทหาร, เทคโนโลยี และวิทยาศาสตร์ใหม่ ๆ การติดตามและการศึกษาดาวเทียมสปุตนิก 1 จากโลกได้ให้ข้อมูลแก่นักวิทยาศาสตร์ ถึงความหนาแน่นของบรรยากาศชั้นบนซึ่งถูกอนุมานได้จากแรงลากของการเคลื่อนที่ในวงโคจร และการแพร่กระจายของสัญญาณวิทยุจะให้ข้อมูลเกี่ยวกับชั้นบรรยากาศไอโอโนสเฟียร์